ಗಂಗೆಯನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ ಶ್ಲೋಕಗಳು

ಅರ್ಥ : ಗಂಗೆಯಂತಹ ತೀರ್ಥವಿಲ್ಲ, ವಿಷ್ಣುವಿನಂತಹ ದೇವರಿಲ್ಲ, ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಅರಿತವನಷ್ಟು ಶ್ರೇಷ್ಠರು ಯಾರೂ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಬ್ರಹ್ಮದೇವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

೨. ಆದಿಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರು ರಚಿಸಿದ ಗಂಗಾ ಶ್ಲೋಕ

ಅರ್ಥ : ಹೇ ಗಂಗೆ, ನಿನ್ನಿಂದ ದೂರ ಹೋಗಿ ಸನ್ನಡತೆಯ ರಾಜನಾಗುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ನಿನ್ನ ಈ ನೀರಿನಲ್ಲಿನ ಆಮೆ ಅಥವಾ ಮೀನಾಗುವುದು ಅಥವಾ ನಿನ್ನ ತೀರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಹರಿದಾಡುವ ಕ್ಷುದ್ರ ಪ್ರಾಣಿ ಅಥವಾ ದೀನ-ದುರ್ಬಲ ಚಾಂಡಾಲನಾಗುವುದು ಎಂದಿಗೂ ಶ್ರೇಷ್ಠವೇ ಆಗಿದೆ.

೩. ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ (ಪರ್ವ ೩, ಅಧ್ಯಾಯ ೮೩, ಶ್ಲೋಕ ೯೭ ರಲ್ಲಿ) ಭೀಷ್ಮನಿಗೆ ಪುಲಸ್ತ್ಯ ಋಷಿಗಳು ಹೇಳುವುದು

ಅರ್ಥ : ಹೇ ಮಹಾರಾಜ, 'ಗಂಗೆಯು ಎಲ್ಲಿಂದ ಹರಿಯುತ್ತಾಳೆಯೋ, ಆ ದೇಶ ಹಾಗೂ ಗಂಗಾತೀರದಲ್ಲಿರುವ ತಪೋವನವು ಸಿದ್ಧಿಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ' ಎಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕು.

೪.

ಅರ್ಥ : ಗಂಗೆಯ ತೀರದಿಂದ ಒಂದು ಗವ್ಯೂತಿಯ ವರೆಗಿನ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಕ್ಷೇತ್ರ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. (೧ ಗವ್ಯೂತಿ = ೨ ಮೈಲು = ೬ ಕಿ.ಮಿ) ಗಂಗೆಯ ತೀರವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಬೇಕು. ಗಂಗೆಯ ತೀರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವುದು ಯೋಗ್ಯವಲ್ಲ.

೫. ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಿದರೀತಿ(ಪರ್ವ ೩, ಅಧ್ಯಾಯ ೮೨, ಶ್ಲೋಕ ೬೫ ರಲ್ಲಿ)

ಅರ್ಥ : ಗಂಗೋದ್ಭೇದತೀರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಂದು ಯಾವ ಮನುಷ್ಯನು ೩ ರಾತ್ರಿ ಉಪವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾನೆಯೋ, ಅವನಿಗೆ ವಾಜಪೇಯ ಯಜ್ಞದ ಫಲ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವನು ಸದಾಕಾಲ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪನಾಗುತ್ತಾನೆ.

೬. ಗಂಗಾದ್ವಾರ, ಪ್ರಯಾಗ ಹಾಗೂ ಗಂಗಾಸಾಗರಸಂಗಮದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾಸ್ನಾನದ ಮಹಾತ್ಮೆ

ಅರ್ಥ : ಗಂಗೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಅವತರಿಸಿದಲ್ಲಿಂದಪೂರ್ವಸಾಗರವನ್ನು ತಲುಪುವವರೆಗೂ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲಿಯೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ದರ್ಶನವಿತ್ತರೂ;ಗಂಗಾದ್ವಾರ, ಪ್ರಯಾಗ ಹಾಗೂ ಗಂಗಾಸಾಗರಸಂಗಮ ಈ ಮೂರು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ದುರ್ಲಭವಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಅಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವವರು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ದೇಹತ್ಯಾಗ ಮಾಡುವವರ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ದೂರವಾಗುತ್ತದೆ.

೭. ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಪುರಾಣದಲ್ಲಿ (ಅಧ್ಯಾಯ ೧, ಶ್ಲೋಕ ೫೩೫ ರಲ್ಲಿ) ಗಂಗಾಜಲವನ್ನು ಮಲಿನಗೊಳಿಸುವ ಕರ್ಮಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನಂತೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲಿ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಅರ್ಥ : ಗಂಗೆಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಶೌಚ ಮಾಡುವುದು, ಬಾಯಿ ಮುಕ್ಕಳಿಸುವುದು, ಕೂದಲು ಬಾಚುವುದು ಅಥವಾ ವಿಸರ್ಜಿಸುವುದು, ನಿರ್ಮಾಲ್ಯವನ್ನು ಎಸೆಯುವುದು, ಮಲ-ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆ ಮಾಡುವುದು, ಹಾಸ್ಯವಿನೋದ ಮಾಡುವುದು, ದಾನ ಪಡೆಯುವುದು, ಮೈಥುನ, ಇತರ ತೀರ್ಥಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರೇಮ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವುದು, ಇತರ ತೀರ್ಥಗಳ ಸ್ತುತಿ, ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದು, ಗಂಗಾಜಲವನ್ನು ಎಸೆಯುವುದು ಹಾಗೂ ಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಜಲಕ್ರೀಡೆ ಈ ೧೪ ಕರ್ಮಗಳನ್ನು ಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಗಂಗೆಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಮಾಡುವುದು ನಿಷಿದ್ಧ. ಗಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಗಂಗೆಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ನಿಷಿದ್ಧವಾಗಿರುವ ೧೪ ಕರ್ಮಗಳಲ್ಲಿನ ೮ ಕರ್ಮಗಳು ಜಲಮಾಲಿನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ.