नारद ब्रह्मज्ञानी झाल्यामुळें ब्रह्मदेवानें आनंदानें त्याला आपली ब्रह्मवीणा दिली
तेणें उपदेशें श्रीनारद । पावला तो परमानंद ।
निर्दळूनियां भेदाभेद । यापरी बोध प्रबोधिला तेणें ॥२३॥
ऐसें उपदेशितां प्रजापती । श्रीभगवंताची मुख्यभक्ति ।
आतुडली नारदाचिये हातीं । अव्ययस्थिती परमानंद होत ॥२४॥
यापरी उपदेशिला नारद । यालागीं सर्वकर्मी ब्रह्मानंद ।
कोंदाटला स्वानंदकंद । परमानंद परिपूर्णपणें ॥२५॥
बोध देखोनी चतुरानना । आल्हाद जाहला चौगुणा ।
तेणें आल्हादेंकरुनी जाणा । आपुला ब्रह्मवीणा वोपिला तया ॥२६॥
नारदें करुनि प्रदक्षिणा । स्वानंदें लागलासे चरणां ।
मग वाहूनियां ब्रम्हवीणा । ब्रह्मानंदें जाणा निघाला तेसमयीं ॥२७॥
तो ब्रम्हवीणा वाजवीत । ब्रह्मपदें गीतीं गात ।
ब्रह्मपदीं डुल्लत डुल्लत । ब्रह्मसृष्टी विचरत ब्रह्मबोधें ॥२८॥
ब्रह्मचर्यातें पाळित । ब्रह्मबोध तिपाळित ।
ब्रह्मानंदें उन्मत्त । मही विचरत ब्रह्मत्वें तो ॥२९॥
तो ब्रह्मयासी संवादत । अधिकारियासी ब्रह्म देत ।
जग ब्रह्मरुपें देखत । यापरी विचरत त्रैलोक्य स्वयें ॥८३०॥
अठरा पुराणें व वेदविभागांचे कर्ते असूनहि आत्मसमाधान न लाभलेले व्यासमूनि सरस्वती तीरावर नारदांना भेटले
ऐसा विचरत स्वइच्छेंसी । आला सरस्वतीतीरासी ।
तेथें देखिलें श्रीव्यासासी । निजमानसी व्याकुळ असे ॥३१॥
ब्रह्मप्राप्तीलागीं जाण । घालूनि बैसला तो आसन ।
दृढ करितांही ध्यान । निजसमाधान न पावेंची ॥३२॥
श्रीव्यासें स्वर्ये आपण । केलें वेदविभागविवेचन ।
भारतादिअठरापुराण । इतिहास सुलक्षण व्यासें केली ॥३३॥
स्वधर्मकर्माचे लागवेग । व्यासें विभागिले सांग ।
स्वर्गनरकादिभोगभाग । देहविभाग विभागले व्यासें ॥३४॥
जन्ममरणादिअवस्था । व्यासें वर्णिल्या यथार्थता ।
ज्ञातेपणाची समर्थता । परी अंगीं सर्वथा असेना त्याचे ॥३५॥
वेदविभागी मी सज्ञान । ऐसा रावणासी अभिमान ।
यासी दिधलें निग्रहस्थान । श्रीव्यासें आपण ॐकारमात्रें ॥३६॥
ज्याचेनी दृष्टिस्पर्शे जाण । कौरवपांडववंशवर्धन ।
तो श्रीव्यासही आपण । आत्मसमाधान नपवेची ॥३७॥
ज्याचे करितां ग्रंथ पठण । ब्रह्महत्यादिदोषनिर्दळण ।
करितां भारतकथाकथन । निमाले ब्राह्मण उठविले अठरा ॥३८॥
सदगुरुकृपेविण सूक्ष्म अहंकार न गेलेले व्यास आत्मज्ञानी कसे होणार ?
यापरी ज्ञानसंपन्न । श्रीवेदव्यास द्वैपायन ।
तोही सदगुरुकृपेविण । आत्मसमाधान नपवेची ॥३९॥
मुख्य व्यासाची हे अवस्था । तेथें इतरांची कोण कथा ।
शाब्दिक ज्ञानाची योग्यता । तेथें अतर्क्य अहंता स्वभावें असे ॥८४०॥
अनागतभाग्यथार्थवक्ता । महाकवित्वें मी कविकर्ता ।
ऐशी अतिसूक्ष्म अहंता । नकळोनी स्वभावता व्यासासी असे ॥४१॥
सदगुरुवंदन