माझी प्राप्ति

माझी प्राप्ति कोणाला होत नाहीं ?

मज जाणावयालागीं । अभिमानें कष्टले हठयोगीं ।
अहंतेनें नपावोनि माझी मार्गी । वंचले विभागी काळवंचनेच्या ॥६५॥

मज पावावयाकारणें । दाटोनि ते देहाभिमानें ।
स्वकर्मे शिखासूत्र त्यजणें । तें मज पावणें खुंटले त्यांचें ॥६६॥

नजिणतां कामक्रोधासी । एकाकी जाला संन्यासी ।
देहाभिमानें ग्रासिलें त्यासी । क्रोधलोभांसी स्वयें विकला ॥६७॥

संन्यासी स्वप्नी विषय देखे । तरी विरजाहोम केला हें लटिकें ।
तेणें अधोगती यथासुखें । विषयअभिलाखें आणिली घरां ॥६८॥

माझा निश्चयो नाहीं मनें । आह्मी सज्ञान ज्ञानाभिमानें ।
देह दंडितां पुरश्चरणें । क्रोधाचें नागवणें नागवी कामू ॥६९॥

मंत्राची बीजाक्षरें । चित्स्वरुपज्ञान गंभींरे ।
हें नेणोनी आपक निदसुरे । जपमाळाद्वारें भ्रमणीं पडिले ॥५७०॥

एकीं शाद्विकशास्त्रमूढीं । ज्ञातेपणाची उभविली गुडी ।
पडतां कामकोधांची धाडी । स्वयें चरफडी देहलोभें ॥७१॥

‘ शद्वादेवाऽपरोक्षधीः ’ । हे सत्य सच्छास्त्रोवती ।
शद्वी शब्दविद्या नेणती । यालागीं नपवती अपरोक्षसिद्धी ॥७२॥

सत्य कापुसाचीं वस्त्रें होतीं । परी कापूस नेणतां नागवे दिसती ।
तेवीं शद्वविज्ञानस्थिती । त्यां शाद्भिकां अंतीं अपरोक्ष कैचें ॥७३॥

चाटु नाना मधुररस वाढी । परी चाटु खातां नलभे गोडी ।
तेवीं शद्वें स्वानंदजोडी । चवी चोखडी शद्वी नाहीं ॥७४॥

या रितीं हे साधनधर्म । आचरतां नाना कर्म ।
माझे प्राप्तीचे निजवर्म । नेणती संभ्रम देहाभिमानी ॥७५॥

माझी पावावया निजप्राप्ती । अन्वयें करावी माझी भक्ती ।
व्यतिरेकें माझी स्वरुपस्थिती । सांगेन तुजप्रती गुह्य माझें ॥७६॥

तत्त्वजिज्ञासीं तत्त्वज्ञानें । अन्वयें सर्वत्र मज भजणें ।
व्यतिरेकें मज जाणणे । अविकारपणें तें ऐक ॥७७॥

सृष्टि आदि मी स्वयंभू असें । सृष्टिरुपें मी स्वयें आभासें ।
सृष्टीचे निःशेष नाशें । म्यां उरिजे अविनाशें अविकारित्वें ॥७८॥

अन्वय जाणणें जयातें । वस्तूपासोनि तत्वें समस्तें ।
उपजती तद्रूप निश्चितें । कार्यकारणत्वें अभिन्न ॥७९॥

श्वानारुढ खंडेरावो । सुवर्णाचा करविला पहाहो ।
तेथें पहातां श्वान आणि देवो । सुवर्णान्वयें अभिन्न ॥५८०॥

जेवीं तांब्याचा केला नाग । फणा पुच्छ मध्यभाग ।
पहातां तांबेंचि सर्वांग । तेवीं अन्वयें जग मद्रूप सर्व ॥८१॥

पेरिजे उंसाचीं पेरीं बरवीं । ते ऊंसपणें विरुढें हिरवीं ।
कांडोकांडीं निजस्वभावीं । वाढती आघवी ऊंसरुप ॥८२॥

तेवीं वस्तूपासोनियां जाण । माया महत्तत्व चिदघन ।
भूतें भौतिकें चिद्रूप पूर्ण । हें अन्वयलक्षण विरंची ॥८३॥

जेवीं घृताचिया कणिका । घृतेंशी नव्हती आणिका ।
तेवीं भूता आणि भौतिका । वेगळीक देखा मजसी नाहीं ॥८४॥

भगवदभक्तीनेंच माझी प्राप्ति

ऐशिया अन्वयस्थिती । भावें करितां भगवद्भक्ती ।
मी परमात्मा सर्वभूती । भजतां माजी प्राप्ती मद्भक्तां सुगम ॥८५॥

सर्वभूतीं भगवद्भजन । हें अंतरींचें गुह्य साधन ।
तो मज पढियंता संपूर्ण । जो भूतें चिदघन सदा देखे ॥८६॥

जो भूतें देखे चैतन्यघन । त्यासि मी परमात्मा आपण ।
जिवें करीं निंबलोण । त्याहूनि आन मज प्रिय नाहीं ॥८७॥

तो जेऊती वास पाहे । तो तो पदार्थ मी होतु जाये ।
तो जेथें जेथें ठेवी पाये । ते धरा मी होये धरणीधरु ॥८८॥

अन्वयभक्तीचें महिमान

अन्वयस्थितीच्या भक्तिपरतें । मज आन नाहीं पढियेतें ।
मजवेगळें नदेखे आपणातें । मद्रूप जगातें चिदन्वयें देखे ॥८९॥

नंद यशोदा श्रीकृष्ण । गोकुळें तीं मृत्तिका पूर्ण ।
तेवीं नामरुपविकारगुण । जग संपूर्ण चिन्मात्र ॥५९०॥

जें जें तत्त्व उपजे जाण । मायामहत्तत्वादि तिन्ही गुण ।
तें तें देखिजे चैतन्यघन । अन्वयभजन यानांव ॥९१॥

ऐशियापरी भगवद्भजन । सभाग्य पावती सज्ञान ।
ते भक्तिलागीं मी आपण । श्रीनारायण स्वयें विकलों ॥९२॥

ऐसें निःसीम ज्यांचें भजन । ते भक्त मजही पूज्य पूर्ण ।
श्रीसमवेत मीं आपण । त्यांचे श्रीचरण स्वयें वंदी ॥९३॥

माझिया भक्तांची महती । मी स्वयें जाणें श्रीपती ।
कां जे माझिये भक्तीची पूर्णप्राप्ती । भक्त जाणती भावार्थी ॥९४॥

ऐसिया अन्वयप्रतीतीकरी । भक्त समावले मजभीतरीं ।
मीही अनन्य आवडीकरी । भक्तसबाह्याभ्यंतरी स्वानंदें नांदें ॥९५॥

अन्वयें जें अवलोकन । या पदाच्या पोटीं भगवद्भजन ।
स्वयें बोलिला श्रीनारायण । तेंचि म्यां व्याख्यान सविस्तर केलें ॥९६॥

मागा स्वमुखें श्रीपती । बोलिला होता ब्रह्मयाप्रती ।
सांग सांगेन भगवद्भक्ती । तेचि ये श्लोकार्थी विशद केली ॥९७॥

तत्त्वजिज्ञासुलागीं जाण । स्वरुपप्राप्तीचें निजसाधन ।
देवो बोलिला भगवद्भजन । तेंचि निरुपण म्यां प्रगट केलें ॥९८॥