॥ श्रीगणेशाय नमः ॥
हे कौसल्यात्मज रामराया । हे रघुकुलभूषणा करुणालया ।
सीतापते करा दया । आतां या लेंकरासी ॥१॥
ताटिका त्वां उध्दरली । अहिल्या शिळा सजीव केली ।
शबरीची पुरवली । इच्छा तूं दशरथे ॥२॥
भक्तरक्षणा कारण । सोडिलें नृपसिंहासन ।
वानर केलेसे बलवान् । केवळ आपल्या कृपेनें ॥३॥
शिळा तरल्या सागरीम । तुझ्या नामें रावणारी ।
बसविलास गादीवरी । भक्त आपला बिभीषण ॥४॥
जो जो आला शरण पदा । तुझ्या कीं हे आनंदकंदा ।
दैन्य, दुःख, आपदा । त्याच्या त्वां वारिल्यास ॥५॥
हें मनीं आणावें । दासगणूस सांभाळावें ।
बालकानें धांवावें । जननिविण कोणाकडे ? ॥६॥
तूं जननी जनिता सद्गुरु । तूं भक्तांना कल्पतरु ।
भवनदीचें भव्य तारूं । तूंच कीं रे रामराया ! ॥७॥
एक खेडेगांवचा । रहिवासी मेहकर तालुक्याचा ।
बंडूतात्या नांवाचा । ब्राह्मण होता विबुध हो ॥८॥
हा बंडूतात्या ब्राह्मण । सदाचारसंपन्न ।
उदार होतें ज्याचें मन । गृहस्थाश्रम चालवी ॥९॥
श्रोते या प्रपंचांत । संकटें येती अतोनात ।
परी नाहीं पहा सुटत । लोभ त्याचा मानवा ॥१०॥
या बंडूतात्या घरीं । पाहुणे येती वरच्यावरी ।
तो अवघ्यांची साच करी । सरबराई निजांगें ॥११॥
ऐसा क्रम चालला । संचय अवघा संपला ।
आली पाळी बिचार्‍याला । कर्ज काढणें साहूचें ॥१२॥
घरदार पडलें गहाण । अगणित झालें तया ऋण ।
लोकांप्रती दावण्या वदन । लाज वाटूं लागली ॥१३॥
विकावया न कांहीं उरलें । सदन अवघें साफ झालें ।
भांडेंकुंडें तेंही गेलें । काय विपत्ती वर्णावी ? ॥१४॥
तगादे करिती सावकार । शिपाई धाडून वरच्यावर ।
भागवण्यासी दोन प्रहर । अडचण पडूं लागली ॥१५॥
कांता बोले टाकून । मुलें करिती अपमान ।
पत गेली उडून । उसनें न कोणी देती हो ॥१६॥
ऐशा तापें तापला । जीव द्याया तयार झाला ।
पैसा संपतां प्रपंचाला । कांहीं नसे किंमत ॥१७॥
जें सुखाचें वाटे स्थान । तेंच दुःखाचें निकेतन ।
संपून गेल्यावरी धन । सहज होतें न्याय हा ॥१८॥
बंडूतात्या विचार करी । जीव कोठें देऊं तरी ।
अफू खाऊन मरूं जरी । तरी ती घ्याया पैसा नसे ॥१९॥
जरी जाऊन विहिरीवरी । जीव हा मी देऊं तरी ।
तितुक्यांत कोणी येऊन वरी । जरी मला काढल्यास ॥२०॥
जीवही ना जाईल । उलटी फजीती होईल ।
सरकार शिक्षा देईल । आत्महत्यारा म्हणून मला ॥२१॥
यापेक्षां हिमालया । जावे वाटे जीव द्याया ।
आत्महत्येचा ते ठायां । दोषही ना लागेल ॥२२॥
ऐसा करूनि विचार । पडला घराच्या बाहेर ।
अखेरचा तो नमस्कार । केला त्यानें प्रपंचाला ॥२३॥
एक लंगोटी घातली । राख अंगा लाविली ।
तयानें ही युक्ति केली । ओळख आपुली बुजवावया ॥२४॥
श्रोते अब्रुदारासी । जननिंदेचें मानसीं ।
भय वाटे अहर्निशीं । हें सकळांसी ठाऊक ॥२५॥
बंडूतात्या म्हणे मनीं । हे दीनदयाळा चक्रपाणी ।
अवकृपा मजलागोनी । कां रे ऐसी केलीस ? ॥२६॥
तुझ्यावरी विश्वास माझा । पूर्ण होता अधोक्षजा ।
तूं रंकाचा करिसी राजा । ऐसें ऐकिलें पुराणीं ॥२७॥
तें सर्व खोटें झालें । प्रत्ययासी माझ्या आलें ।
व्यर्थ कवींनी रंगविलें । चरित्र तुझें नारायणा ॥२८॥
आतां जीव देतों परी । तुझ्यावरी मी श्रीहरी ।
याचा विचार कांहीं करी । हत्या नको घेऊं मम ॥२९॥
ऐसें मनीं बोलला । तिकिट घ्याया लागला ।
तों एक भेटला । विप्र त्यासी स्टेशनांत ॥३०॥
आतांच हरिद्वाराचें । तिकीट नको घेऊं साचें ।
घेऊन दर्शन संतांचें । मग जावें हरिद्वारा ॥३१॥
आपल्या वर्‍हाड प्रातांत । श्रीगजानन महासंत ।
आहेत अवतरले सांप्रत । त्यांच्या दर्शना जाय तूं ॥३२॥
संतदर्शन आजवरी । वायां न गेलें भूमीवरी ।
उगीच त्रासून अंतरीं । भलतें कांहीं करूं नको ॥३३॥
ऐसें बोलतां ब्राह्मण । तात्या गेला गोंधळून ।
म्हणे हा मनुष्य कोण ? । अवचित मसी भेटला ॥३४॥
किंवा यानें ओळखिलें । मी बंडूतात्या म्हणून भलें ।
कांहीं न माझा तर्क चाले । पुसुं तरी याते कसा ? ॥३५॥
कांहीं असो शेगांवासी । जाऊन वंदूं समर्थांसी ।
ऐसें बोलून मानसीं । शेगांवासी पातला ॥३६॥
दर्शना गेला ब्राह्मण । तों महाराज वदले हांसून ।
कां रे देशी जाऊन प्राण । हिमालयासी बंडूतात्या ॥३७॥
अरे आत्महत्या करूं नये । हताश कदापि होऊं नये ।
प्रयत्न करण्या चुकूं नये । साध्य वस्तु साधण्यास ॥३८॥
आतां जरी दिलास प्राण । प्रपंचाशीं त्रासून ।
तरी येशील घेऊन । जन्म पुन्हां ते भोगावया ॥३९॥
नको जाऊं हिमालया । गंगेमाजी प्राण द्याया ।
परत आपुल्या घरीं जाया । वेळ वेड्या करूं नको ॥४०॥
तिकीट घेतां जो भेटला । स्टेशनावरी ब्राह्मण तुला ।
ओळखिलें का सांग त्याला ? । तो कोण होता हें कांहीं ॥४१॥
जा आतां घरीं परत । राहूं नको लवही येथ ।
बापा तुझ्या मळ्यांत । आहे एक म्हसोबा ॥४२॥
त्या म्हसोबाच्या पूर्वेसी । बाभुळीच्या झाडापासी ।
खोदून पहा मेदिनीसी । दोन प्रहर रात्रीला ॥४३॥
काम जमीन खोदण्याचें । तूंच एकटा करी साचें ।
खालीं तीन फुटांचें । द्रव्य तुजला सांपडेल ॥४४॥
त्यांतून थोडें कर्जदारां । देऊनी ऋणमुक्त होई खरा ।
नको सोडूंस बायकापोरां । उसनें वैराग्य वाहूं नको ॥४५॥
ऐसे बोलतां गजानन । आनंदला तो ब्राह्मण ।
आला खर्ड्यास परतून । राख पुसून अंगाची ॥४६॥
रात्रीचिया वेळेला । मळ्यांत म्हसोबापासी आला ।
बाभूळीखालीं लागला । जमीन खोदाया कारण ॥४७॥
तों तीन फुटांवर । लागली श्रोते घागर ।
एक तांब्याची साचार । वेळणी होती जिच्या मुखा ॥४८॥
त्या तांब्याच्या घागरींत । मोहरा सोन्याच्या चार शत ।
पडल्या त्याच्या दृष्टीप्रत । मग काय विचारितां ? ॥४९॥
करीं घागर घेऊनिया । लागला तेथेंच नाचावया ।
जय जय गजानन गुरुराया । ऐसें मुखें बोलून ॥५०॥
त्याच द्रव्यें करून । फेडिलें त्यानें अवघें ऋण ।
मळा होता पडला गहाण । तोही आणिला सोडवोनी ॥५१॥
घडी बसली प्रपंचाची । ही गजाननकृपेनें साची ।
वृत्ति बंडूतात्याची । गेली अती आनंदून ॥५२॥
जेवीं मृत्यूची घटकां भरतां । अमृतकलश यावा हातां ।
वा सागरामाजीं बुडतां । तारूं दृष्टीस पडावें ॥५३॥
बंडूतात्यास तैसें झालें । दुःखाचे ते दिवस सरले ।
मग त्यानें पुढें केलें । येणें पहा शेगांवा ॥५४॥
दानधर्म तेथें केला । मोठ्या प्रमाणामाजीं भला ।
गजाननाच्या पदीं झाला । लीन अनन्यभावानें ॥५५॥
तई महाराज वदले त्यासी । आम्हांस कां रे वंदिसी ? ।
ज्यानें दिला आहे तुसी । द्रव्यघट तो वंदी तया ॥५६॥
आतां तरी येथून । खर्च करावा सांभाळून ।
उगे न करी उधळेंपण । त्यांत नसे सार कांहीं ॥५७॥
जन सुखाचे सोबती । निर्वाणीचा श्रीपती ।
त्याची सदैव करी भक्ती । तो न उपेक्षी कदा तुला ॥५८॥
ऐसा उपदेश ऐकिला । समर्थांसी वंदून भला ।
बंडूतात्या गांवास गेला । आपुल्या अती आनंदें ॥५९॥
एकेकालीं सोमवती । पर्व आले निश्चिती ।
जी कां अमावस्या येती । सोमवारीं ती सोमवती हो ॥६०॥
या सोमवतीचें महिमान । पुराणांत केलें कथन ।
या दिवशीं नर्मदास्नान । अवश्य म्हणती करावें ॥६१॥
म्हणून शेगांवची मंडळी । नर्मदेस जाया तयार झाली ।
तयारी त्यांनीं अवघी केली । पडशा वगैरे भरून ॥६२॥
मार्तंड पाटील बंकटलाल । मारुती चंद्रभान बजरंगलाल ।
यांनीं केला एक मेळ । ओंकारेश्वरीं जाण्याचा ॥६३॥
बंकटलाल म्हणे अवघ्यांसी । आपण जातों नर्मदेसी ।
घेऊं सांगातें महाराजांसी । स्नान कराया नर्मदेचें ॥६४॥
चौघे मठामाजीं आले । समर्थां विनवूं लागले ।
ओंकारेश्वरीं गुरुमाऊले । चला आमुच्या समवेत ॥६५॥
तुम्ही असल्याबरोबर । काळाचाही नाहीं दर ।
घाला आम्हांस पायांवर । त्या ओंकारेश्वराच्या ॥६६॥
हा अधिकार मातेविना । नाहीं पाहा इतरांना ।
आमुची विनंती हीच चरणा । न्यावें आम्हा नर्मदेसी ॥६७॥
तुम्ही आल्यांवांचून । आम्ही न हालूं येथून ।
बालहट्टालागून । जननी तीच पुरवीतसे ॥६८॥
महाराज म्हणाले तयासी । आहे नर्मदा माझ्यापाशीं ।
उगीच त्रास द्यायासी । जाऊं कशाला तिला मग ? ॥६९॥
मी या मठांत बैसुन । करीन नर्मदेचें स्नान ।
तुम्ही या सारे जाऊन । श्रीओंकारेश्वराला ॥७०॥
तेथें राजा पूर्वकालीं । मान्धाता भाग्यशाली ।
होऊन गेला महाबली । दिगंत ज्याची कीर्ति असे ॥७१॥
श्रीशंकराचार्य गुरुवर । यांनीं कराया जगदोध्दार ।
तेथेंच दीक्षा साचार । परमहंसाची घेतली ॥७२॥
जा जा तुम्ही तया स्थला । भेटा माझ्या नर्मदेला ।
मात्र नेऊं नका मला । उगाच आग्रह करून ॥७३॥
आतां पर्वाचें प्रयोजन । नाहीं राहिलें मजलागून ।
ऐसें ऐकतां चवघेजण । घट्ट धरिती पायांला ॥७४॥
कांही असो तेथवरी । चला आमुच्या बरोबरी ।
लगेच येऊं माघारी । स्नान करूनी नर्मदेचें ॥७५॥
महाराज म्हणाले ठिक ठिक । तुम्हीं दिसतां दांभिक ।
नर्मदेचें आहे उदक । या आपुल्या विहिरीमध्यें ॥७६॥
तिला टाकून आपण । तेथें कराया गेलों स्नान ।
तरी राग येईल दारुण । माझ्या त्या नर्मदेला ॥७७॥
म्हणून सांगतों तुम्हींच जावें । मला न आग्रहा करावें ।
माझें वचन मानावें । यांत तुमचें कल्याण ॥७८॥
मग मारुती चंद्रभान । करूं लागला भाषण ।
आम्ही घेतल्यावांचुन । आपणां न जाऊं कीं ॥७९॥
समर्थ म्हणाले मी तेथ । आल्य होईल विपरीत ।
मग तुम्ही दोष मात्र । देऊं नये आम्हांला ॥८०॥
ऐसें मठांत बोलणें झालें । अवघें ओंकारेश्वरा आले ।
पर्वासाठीं मिळाले । लोक तेथें अपार ॥८१॥
नर्मदेचे अवघे घाट । स्त्रीपुरुषांनी भरले दाट ।
मुंगीलाही नसे वाट । जाया हराच्या मंदिरीं ॥८२॥
कोणी स्नानास उतरले । कोणी संकल्प ऐकूं लागले ।
कोणी घेऊन बेलफुलें । जाऊं लागले मंदिरांत ॥८३॥
कोणी बर्फी पेढे खवा । बसून खाऊं लागले मेवा ।
थव्यामागें लागला थवा । तेथें भजनकर्‍यांचा ॥८४॥
पर्व संपेपर्यंत । अभिषेकाची मंदिरांत ।
गर्दी झाली अत्यंत । शब्द कोणाचा कोणा न कळे ॥८५॥
रम्यशा त्या ओंकारीं । समर्थाची बैसली स्वारी ।
पद्मासन घालूनी कांठावरी । त्या महानदीच्या नर्मदेच्या ॥८६॥
चौघे दर्शन घेऊन आले । समर्था विनवूं लागले ।
आतां पाहिजे सोडिलें । जाणें सडकेनें आपणा ॥८७॥
कां कीं भीड झाली फार । गाड्या मोडती वरचेवर ।
बैल गाडीचे बुजार । आहेत आपुल्या त्यांतूनी ॥८८॥
खेडीघाट स्टेशनाला । जाण्यायेण्याचा करार केला ।
गाडीवाल्यानें तो भला । न सांगतां गुण बैलांचे ॥८९॥
ते बसतां आले कळून । आपण होतां म्हणून ।
पोंचलों येथे येऊन । बैल द्वाड गाडीचे ॥९०॥
परत बसून गाडींत । जाणें न निर्भय वाटत ।
म्हणून या नावेंत । बसून जाऊं स्टेशनाला ॥९१॥
गर्दी झाली रस्त्यांनी । नदींतून जाऊ शांतपणीं ।
ऐसेंच केलें कित्येंकांनीं । त्या पाहा नावा चालल्यात ॥९२॥
तुम्हांस वाटेल तेंच करा । आम्हां न कांहीं विचारा ।
मी वचनांत गुंतलों खरा । तुम्ही बसाल तेथें येऊं ॥९३॥
ऐसें समर्थ बोलले । त्यांच्यासवें नावेंत बैसलें ।
गर्दीतून जाऊं लागले । खेडीघाट स्टेशनाला ॥९४॥
तों नदींत मध्यंतरीं । नाव आदळली खडकावरी ।
फळी फुटून गेली सारी । तिच्या बुडाची एक हो ॥९५॥
छिद्र पडलें आरपार । येऊं लागलें आंत नीर ।
नावाड्यानें सत्वर । नदींत उड्या टाकिल्या ॥९६॥
परी महाराज निर्धास्त होते । ' गिनगिन गणांत बोते ' ।
ऐसें भजन मुखातें । चाललें होतें अखंड ॥९७॥
मार्तंड बजरंग मारुती । घाबरून गेले अती ।
उडूं लागली धडधडा छाती । बंकटलालाची विबुध हो ॥९८॥
चवघे समर्थां बोलले । आम्ही अपराधी आहों भले ।
आम्हीं न तुमचें ऐकिलें । शेगांवांत दयाळा ॥९९॥
त्याचें दिलें आम्हां फळ । तुम्ही आज तात्काळ ।
नर्मदाच झाली काळ । आम्हांलागीं बुडवावया ॥१००॥
गुरुराया आपुली वाणी । वेदतुल्य मानूं येथूनी ।
वांचवा या संकटातूनीं । शेगांव दृष्टी पडूं द्या ॥१॥
ऐसें जों ते बोलतात । तों निंम्यावरी पाण्यांत ।
नाव बुडाली लोटत लोटत । एक फर्लांग गेली हो ॥२॥
कांहीं लोक बोलती ऐसें । मेली हीं पांच माणसें ।
आतां यांचा भरवंसा नसे । अथांग पाणी नर्मदेला ॥३॥
तई म्हणाले गजानन । नका होऊं हैराण ।
तुमच्या जीवालागून । धक्का न लावी नर्मदा ॥४॥
ऐसें म्हणून स्तवन केलें । नर्मदेचें त्यांनी भलें ।
हे चवघे बैसले । हात जोडून नावेंत ॥५॥
श्लोक ( अनुष्टुप छंद )
नर्मदे मंगले देवी । रेवे अशुभनाशिनी ।
मंतु क्षमा करी यांचा । दयाळू होऊनी मनीं ॥
ऐसें स्तवन चाललें । तों आंतील पाणी निघून गेलें ।
नर्मदेनें लाविलें । आपुल्या करास त्या छिद्रा ॥६॥
नाव श्रोते पहिल्यापरी । आली जलाचिया वरी ।
त्या नावेच्या बरोबरी । होती प्रत्यक्ष नर्मदा ॥७॥
कोळणीचा धरला वेष । मस्तकावरी कुरळ केश ।
भिजविलें जियेच्या वस्त्रास । कंबरेपर्यंत जलानें ॥८॥
नौका कांठास लागली । अवघ्यांनी ती पाहिली ।
आश्चर्यचकित मुद्रा केली । पाहून तळीच्या छिद्राला ॥९॥
ही बाई होती म्हणून । आमुचे हे वांचले प्राण ।
बाई आपण कोठील कोण ? । हें कांहीं सांगा हो ॥११०॥
सोडा वस्त्र बिजलेलें । आम्ही नवें देतों भलें ।
तईं नर्मदेनें पहा केलें । ऐशा रीतीनें भाषण ॥११॥
मी ओंकार कोळ्याची कन्यका । माझें नांव नर्मदा ऐका ।
आम्हां परिपाठ आहे देखा । ओलें वस्त्र नेसण्याचा ॥१२॥
मी ओलीच राहतें निरंतर । माझेंच रूप आहे नीर ।
ऐसें बोलून नमस्कार । करून गेली गजानना ॥१३॥
क्षणामाजीं नाहींसी । झाली ती नर्मदेसी ।
वीज चमकून आकाशीं । घनीं जैसी लीन होते ॥१४॥
तों पहातां प्रकार । चवघे आनंदले फार ।
कळला स्वामींचा अधिकार । नर्मदा आली दर्शना ॥१५॥
बंकट विचारी खोदून । समर्था ही स्त्री कोण ? ।
तें सांगावें फोडून । गुप्त कांहीं ठेवूं नका ॥१६॥
तईं महाराज वदले तत्त्वतां । तुम्हीं जे कां विचारितां ।
तो कथिला आहे गाथा । नर्मदेनें तुम्हांस ॥१७॥
कोळी जो का ओंकार । तोच हा ओंकारेश्वर ।
माझेंच रूप आहे नीर । ऐसें नर्मदा वदलीना ? ॥१८॥
अरे ती प्रत्यक्ष नर्मदा । संशय तेथें न घ्यावा कदा ।
संकटामाजीं देतें सदा । हात ती आपुल्या भक्तातें ॥१९॥
म्हणून तिचा जयजयकार । करा मोठ्यानें एक वार ।
जय जय नर्मदे निरंतर । ऐसेंच रक्षण अंबे करी ॥१२०॥
ऐसें ऐकतां वचन । बंकटलालादि चवघे जण ।
समर्थांचे दिव्य चरण । वंदूं लागलें क्षणक्षणां ॥२१॥
परत आले शेगांवांत । ज्यांना त्यांना हीच मात ।
होऊनिया हर्षभरित । सांगूं लागले विबुध हो ॥२२॥
सदाशिव रंगनाथ वानवळे । एक्या गृहस्थासमवेत भले ।
शेगांवांत येते झाले । महाराजांच्या दर्शना ॥२३॥
या सदाशिवाकारण । टोपण नांव तात्या जाण ।
हे माधवनाथाचे छात्रगण । चित्रकूटच्या होते हो ॥२४॥
या माधवनाथाप्रत । योगांगे होतीं अवगत ।
ज्यांचा शिष्यगण माळव्यांत । आहे मोठ्या प्रमाणीं ॥२५॥
सदाशिव आले शेगांवाला । जेव्हां श्रीच्या दर्शनाला ।
तेव्हां महाराज भोजनाला । बसले होते मठांत ॥२६॥
सदाशिवासी पाहून । माधवाची झाली आठवण ।
गजाननाकारण । संत संता जाणती ॥२७॥
वानवळे येतांक्षणीं । महाराज बोलले मोठ्यांनीं ।
अरे नाथाच्या शिष्यालागुनी । बसवा आणून माझ्यापुढें ॥२८॥
त्यांचे गुरु माधवनाथ । गेले जेवून इतक्यांत ।
मठीं माझ्या समवेत । तों हे दोघे पातले ॥२९॥
थोडा वेळ आधीं जरी । हे आले असते तरी ।
भेट त्यांच्या गुरूची खरी । यांना येथें मठांत ॥१३०॥
आतां हे मागून आले । गुरु त्यांचे निघून गेले ।
विडा न घेतां भले । त्याची करूं पुर्तता ॥३१॥
वानवळ्यासी आलिंगन । देते झाले दयाघन ।
पोरें बंधूंचीं म्हणून । ऐसा तो संतप्रेमा ॥३२॥
रीतिप्रमाणें सत्कार केला । वानवळ्याचा शेगांवाला ।
जातांना त्या निरोप दिला । समर्थांनीं येणे रीतिं ॥३३॥
तुम्ही माधवनाथाला । असेच जा भेटण्याला ।
त्यांचा येथें राहिला । विडा तो त्या द्यायास ॥३४॥
मी म्हणतों तेंच सांगा । पदरचें न घाला बघा ।
आमच्या वाक्यामाजीं उगा । फरक तुम्ही करूं नये ॥३५॥
म्हणा " साथे भोजन हुवा । विडा तुम्हारा याही रहा ।
तो आम्ही आणिला पाहा । नाथां तुम्हां द्यावयास " ॥३६॥
हें सारें बोलणें । ऐकलें त्या वानवळ्यानें ।
घेऊन विड्याचीं दोन पानें । गमन करितां जाहला ॥३७॥
माधवनाथा हकीकत । त्यानें कथिली इत्थंभूत ।
महाराज आपण शेगांवांत । आला होता कां ते दिनीं ? ॥३८॥
गजानन जें बोललें । तैसेंच आहे जाहलें ।
भोजनसमयीं त्यांनीं केलें । स्मरण माझें तीच भेट ॥३९॥
ऐशा रीतिं एकमेकां । आम्हीं भेटतों सदैव देखा ।
येथें शंका घेऊं नका । स्मरण तीच भेट होय ॥१४०॥
त्यांचा माझा एक प्राण । शरीरे हीं मात्र भिन्न भिन्न ।
हें आहे खोल ज्ञान । तें न इतक्यांत कळे तुम्हां ॥४१॥
बरें झालें आणिला । आमुचा विडा तुम्हीं भला ।
जो होता राहिला । शेगांवीं शिष्य हो ॥४२॥
पानें देतां वानवळ्यांनीं । तीं भक्षिलीं नाथांनीं ।
खलबत्त्यांत कुटुनीं । थोडा प्रसाद दिला त्याला ॥४३॥
संतभेटी होती कैसी । हें चांगदेवपासष्टीसी ।
सांगते झाले ज्ञानराशीं । श्रीज्ञानेश्वर महाराज ॥४४॥
ती पासष्टी मनीं आणा । म्हणजे ह्या कळतील खुणा ।
स्वानुभवाच्या ठायीं जाणा । वाव न तर्काकारणें ॥४५॥
योगी वाटेल तेथोनी । भेटे एकमेकांलागूनी ।
भेट ठायीच बैसोनी । होतें त्याचें कौतुक हें ॥४६॥
शेख महंमद श्रीगोंद्यांत । तुकाराम होते देहूंत ।
आग लागतां मंडपाप्रत । देहूमाजीं कीर्तनाच्या ॥४७॥
ती श्रीशेख महंमदांनीं । विझविली श्रीगोंद्यांत बैसुनी ।
हें महिपतीनें लिहूनी । ठेविलें भक्तिविजयांत ॥४८॥
जाऊन हळी खेड्यांत । विहिरींत बुडतां पाटीलसुत ।
वांचविलें देऊन हात । महाराज माणिकप्रभूंनीं ॥४९॥
खरा योगी असल्याविना । ऐसें कौतुक होईना ।
हें न साधे दांभिकांना । त्यांनीं गप्पाच माराव्या ॥१५०॥
योग अवघ्यांत बलवत्तर । त्याची न ये कोणां सर ।
करणें असल्या राष्ट्रोध्दार । त्याचा अवलंब करा हो ॥५१॥
श्रीदासगणूविरचित । हा गजाननविजय नामें ग्रंथ ।
ऐकोत सदा प्रेमळ भक्त । निष्ठा ठेवून ग्रंथावरी ॥१५२॥
शुभं भवतु ॥ श्रीहरिहरार्पणमस्तु ॥
॥ इति चतुर्दशोध्यायः समाप्तः ॥
श्री गजानन विजय – अध्याय १०